سد سلمان فارسی در 180 کیلومتری جنوب شرقی شیراز بر روی رودخانه قره آغاج واقع شده است. سد از نوع بتنی قوسی-وزنی با ارتفاع 125 متر از پی است. پرده آب بند این سد تماما در محیط کارستی، درون آهک های آسماری قرار دارد. برای ارزیابی کیفیت پرده آب بند، پس از عملیات تزریق گمانه های کنترلی حفر شده و آزمایش فشار آب در آن ها صورت گرفته است. در این تحقیق با توجه به نتایج آزمایش فشار آب، شاخص نفوذپذیری ثانویه محاسبه گردید و با طبقه بندی توده سنگ، کیفیت آن ها بعد از تزریق مشخص شد. نتایج به دست آمده نشان دهنده کیفیت بهتر پرده آب بند در جناح راست نسبت به جناح چپ سد است. در کل کیفیت پرده آب بند خوب تا عالی است. هم چنین با استفاده از مقایسه درجه درزه داری و (spi) به دست آمده، پیشنهادهایی در زمینه به سازی ساخت گاه سد داده شده که مجموعا 14.51% از مقاطع آزمایش شده نیاز به به سازی دارند.

یکی از مهمترین پارامترها در طراحی و احداث سدها مساله نشت آب از محل پی و تکیه گاه ها است که علاوه بر هدر رفتن آب ذخیره شده در پشت سد، پایداری سازه سد را نیز به خطر می اندازد. بدین منظور مطالعات وسیعی جهت تعیین مقدار نفوذپذیری توده سنگ های ساختگاه سد و روش های آب بندی آن انجام شده است. در این ارتباط، مقاله حاضر بطور موردی به موضوع نشت در سد تنگاب پرداخته است. بر اساس مطالعات زمین شناسی سه نوع توده سنگی در منطقه مورد مطالعه مشاهده می گردد که شامل سروک - ایلام، کژدمی و زون خرد شده می باشند. سازند کژدمی که شامل شیل و آهک شیلی است، در زیر سازندهای آهکی سروک - ایلام قرار دارد و زون خرد شده در بین این دو واحد سنگی واقع گردیده است. با توجه به تعدادی از آزمایش های فشار آب (لوژان) در واحدهای سنگی ذکر شده واقع در تکیه گاه چپ و راست، موضوع نشت در این ساختگاه مورد ارزیابی قرار گرفته است. بر اساس شاخص نفوذپذیری ثانویه ((spi)) و داده های حاصل از آزمایش لوژان و همچنین ویژگی های مغزه های حفاری، نفوذپذیری توده های سنگی بررسی گردید. در میان این سه واحد سنگی زون خرد شده بیشترین میزان نفوذپذیری را دارد و کمترین نفوذپذیری متعلق به سازند کژدمی است. بر اساس طبقه بندی (spi) شیل و آهک شیلی سازند کژدمی در رده عالی قرار می گیرد و نیاز به بهبود آن نیست. اما، به دلیل نفوذپذیری بالای توده های سنگی دیگر، آب بندی ضروری است. سازند کژدمی در بستر سد می تواند نقش یک لایه غیرقابل نفوذ را ایفا نماید، بنابراین به نظر می رسد پرده تزریق باید به این سازند متصل شود. نتایج این تحقیق نشان می دهد که بجز برخی موارد، همبستگی خوبی میان مقادیر (spi) و RQD وجود دارد و بر همین اساس نوع و ترکیب دوغاب جهت پرده تزریق قابل پیش بینی است. نتایج نشان می دهد که بیشترین میزان نشت آب از تکیه گاه راست می باشد و در صورت انجام موفق عملیات تزریق مقدار نشت به میزان قابل توجهی کاهش خواهد یافت.

استفاده از روش تزریق یکی از متداول ترین روش های بهسازی، علاج بخشی و آب بندی پی سازه های آبی و ساختگاه سدها می باشد. در این روش، با تزریق دوغاب سیمان، درزه ها و شکستگی های توده سنگ پر شده و در نتیجه ویژگی های ژیومکانیکی بهبودیافته و نفوذپذیری آن کاهش می یابد. رمز موفقیت در استفاده از این روش، ارزیابی صحیح تزریق پذیری توده سنگ و به تبع آن تعیین طرح اختلاط دوغاب و تعیین پارامترهای تزریق است. سد مخزنی پیغام چای، سد خاکی با هسته رسی و با ارتفاع 46 متر از بستر رودخانه می باشد که در 15 کیلومتری جنوب غربی شهرستان کلیبر در حال احداث است. سنگ بستر ساختگاه سد از نوع بازالت می باشد که در بستر رودخانه و تکیه گاه چپ به وسیله رسوبات آبرفتی پوشیده شده است. سنگ بستر مذکور توسط شش دسته درزه اصلی و تعدادی درزه های فرعی و گسل خردشده است. بر اساس نتایج آزمایش های لوژان در ساختگاه و به موازات محور سد، در بیشتر مقاطع آزمایش نفوذپذیری کمتر از 3 لوژان است. شاخص کیفی توده سنگ (RQD) در ساختگاه سد در 75 درصد مقاطع کمتر از 25 درصد و تنها در 1 درصد مقاطع بیشتر از 75 درصد تعیین شده است. بررسی ارتباط بین شاخص کیفی توده سنگ و مقادیر لوژان نشان می دهد که بیشتر مقاطع در شاخص های کیفی کم تا زیاد از نفوذپذیری پایینی برخوردار بوده و ارتباط منطقی بین این دو پارامتر وجود ندارد. در شاخص های کیفی مختلف، میزان خورند سیمان کم بوده و حاکی از وجود توده سنگ با درجه درزه داری کم تا زیاد و با درزه های پرشده و بازشدگی کم و تداوم بسیار کم است. بررسی ارتباط بین میزان خورند سیمان توده سنگ و رده های مختلف شاخص نفوذپذیری ثانویه ((spi)) نشان داد که در ساختگاه موردمطالعه ارتباط منطقی بین این متغیرها وجود ندارد. بر اساس نتایج به دست آمده، توده سنگ تشکیل دهنده ساختگاه موردمطالعه تزریق پذیری پایینی دارد.